KURSE

2022 yılının Mayıs ayından itibaren yürüttüğümüz araştırmamızı paylaşacağımız ve on hafta olarak planladığımız bu çevrimiçi seminerler kapsamında, insandan ibaret olmayan, insandan fazla/çok aktörler olarak taşların, kayaların, harabelerin tanıklığını geçmişle ve şimdiyle, ve gelecekle ilişkilenmenin bir imkânı olarak okumaya, eleştirel barış çalışmaları bağlamına insandan ibaret olmayanın “hayalet-varlık”larını yerleştirmeye, ve dolayısıyla bu yerleştirmeyle beraber Türkiye’de toplumsal mücadelelerin hafızasının yazımına dair yeni bir perspektif oluşturmaya çalışacağız.   

Paylaştığımız izlenceden de takip edilebileceği üzere, yapacağımız kavramsal okuma ve tartışmalar bizi hafıza çalışmaları alanına, taşa dair yapılan farklı ve zihin açıcı okumalara, “insandan ibaret olmayan” diye çevirdiğimizde içimize sinen post-hümanite literatürüne ve Jacques Derrida’nın hayalet bilimine taşıyacak. Bu dört alanı iç içe geçirerek taşları, taşın sakladığını, biriktirdiğini, kaybedip kararttığını, taşların kaybolduğu ve yeniden göründüğü, parladığı anları, taşın yaşadığını ve mücadelesini genellikle Türkiye deneyimini takip ederek, haberlerden, görsel metinlerden ve edebiyat metinlerinden yardım alarak tartışmaya çalışacağız.  

Yakın dönemde yayımlanan Melisa Sönmez’in Küçük Yuvarlak Taşlar (2022) metninde Nergis şöyle diyor: “Boşluk ne güzel bir şeydi. Boşlukta gözlerinin bir engele takılmadan amaçsız, serbestçe gezinmesi”. İşte biz, Nergis’in de aslında hep takıldığı ve takılacağı gibi, o boşluktaki taşlara takılacağız, takıldığımız yerde durup Türkiye’nin hayaletlerini dinleyeceğiz.

ÖĞRENİM AMAÇLARI

Bu araştırma dersi kapsamında aşağıdaki konulara dair genel bir çerçeve çizilecek ve tartışmalar yürütülecektir:

• Hafıza çalışmaları literatürünü takip ederek hafızanın farklı tanımlarına, bu literatürün temel kavramlarına, sorularına ve tartışmalarına dair genel bilgi vermek
• Özellikle somut ve soyut hafıza tanımları, hafızanın mekânları/mekânlaşması/mekânsızlaşması, anaakım/hakim hafızalarla karşı hafızalar arasındaki farklı ilişkisellikler üzerine temel bir tartışma yürütmek
• Bir deneme olarak, hafıza çalışmalarını, insan-sonrası tartışmalarını, hayalet bilimini bir araya getirmek ve bu bir araya gelmenin içinden taşa bakmak  
• Sıradan görünen ya da zaten hiç görünmeyen, veya bir görünüp bir kaybolan bir şey üzerine, bizim tartışmalarımız çerçevesinde taş üzerine beraber düşünmek ve taşı Türkiye’de devleti, devlet şiddetini, toplumsal mücadeleleri, savaşı ve barışı, farklı toplumsal karşılaşmaları yeniden yorumlayabilmek için ele almak, dinlemek, duymak